این طرح، طرحی است که بهمنظور ایجاد یک سازوکار نظارتی روی نمایندگان مجلس تدوین و تصویب شده و مورد ایراد رئیسجمهور هم قرار گرفته است. برای اجرای این طرح باید یک ترکیب هفت نفره از نمایندگان در ابتدای هر دوره مجلس تشکیل شود که یکی از نواب رئیس مجلس، یکی از اعضای کمیسیون اصل 90، یکی از اعضای کمیسیون حقوقی و قضایی و چهار نفر از نمایندگان به انتخاب مجلس، این ترکیب را شکل میدهند. درباره زمان تشکیل این هیأت با علیرضا منادی، عضو هیأت رئیسه مجلس گفتوگو کرده ایم:
- طبق آییننامه، ترکیب هیأت هفتنفره نظارت مجلس بر نمایندگان باید پس از تشکیل هیأت رئیسه دائم مشخص شود. آیا در هیأت رئیسه بحثی درباره انتخاب یکی از نواب رئیس برای عضویت در این هیأت شده است؟
بهصورت رسمی نه اما بهصورت غیررسمی صحبتهایی شده است.
- از بین آقایان ابوترابی فرد و باهنر کدام یک به عضویت در ترکیب هیأت هفتنفره نظارت مجلس بر نمایندگان نزدیکترند؟
خب این سازوکار انتخاباتی خودش را دارد. 12 عضو هیأت رئیسه داریم که به یکی از دو نایبرئیس مجلس برای عضویت در آن ترکیب رأی خواهند داد.
- فکر میکنید ترکیب نهایی آن هیأت تا چه زمانی مشخص میشود؟
با توجه به اینکه کمیسیونها تازه تشکیل شدهاند و بعضی از کمیسیونها در تشکیلشان مشکلاتی هم داشتهاند، نهایتا فکر کنم هفته آینده درباره ترکیب هیأت هفت نفره نظارت مجلس بر نمایندگان تصمیمگیری شود.
- این طرحی که مجلس مصوب کرد، حساسیت ویژهای داشت تا حدی که رئیسجمهور در نامهای به آیتالله هاشمی شاهرودی، رئیس هیأت حل اختلاف قوا، ایراداتی نسبت به این طرح گرفت. فکر میکنید قانون نظارت مجلس بر نمایندگان بتواند سازوکار نظارتی دقیقی بر عملکرد نمایندگان ایجاد کند و بتواندشأن نظارتی مجلس بر نمایندگان را حفظ کند؟
مجلس نهادی در رأس امور است و شأنیت خودش را دارد. این قانون، سوپاپ اطمینان دیگری را برای نظارت مجلس بر خودش اضافه کرد. اما خود مجلس ذاتا خودنظارت است. نمایندگان را عصاره فضائل ملت نامیدهاند، اینچنین افرادی دنبال کارهایی نمیروند که برای جامعه مشکلساز باشد. هر از گاهی، اندکی از ایننوع نمایندگان دیده میشود که این نظارت برای آن اندکهاست. در هر حال در مجلس تخلف یک نماینده از 290نماینده باز هم زیاد است طرح نظارت مجلس بر نمایندگان برای کنترل همین یک موردهای احتمالی است و این بحث نظارت کمی پیچ و مهرههای نظارت را محکم میکند. این اعتراضهایی که از این طرف و آن طرف هم میشود خیلی وارد نیست و مجلس خودش میداند چه کار کند.
- ترکیب هیأت هفت نفره میتواند به خیلی از آن انتقادهایی که از بیرون مجلس میشود پاسخ دهد. نمایندگان عضو این هیأت چه خصوصیاتی باید داشته باشند؟
اعضا باید از نمایندگانی باشند که نسبت به مجلس شناخت زیادی داشته باشند، پس سابقه نمایندگی داشتن یکی از شروط عضویت در این هیأت باید باشد. اگر نمایندهای هم سابقه نمایندگی در ادوار قبل را نداشت و مایل به عضویت در این هیأت هفت نفره بود حداقل باید سابقه اجرایی قوی یا سابقه قضایی قوی داشته باشد.
- این ترکیب سال به سال عوض میشود یا در ابتدای مجلس برای چهارسال انتخاب میشوند؟
نه سال به سال عوض میشود.
- فکر میکنید قانون مصوب مجلس نظر مقاممعظم رهبری را برای تدوین یک سازوکار نظارتی بر مجلس برآورده کرد؟
انشاءالله که برآورده کرده است. اگر برآورده نمیکرد، آقا تذکر میدادند.